Een aantal dagen voor Holika Dahan worden de voorbereidingen om Holi uitbundig te vieren al getroffen, deze dagen staan bekend als Holashtak. Holi zelf is een religieus feest, waarop we vasten en vuurofferanden doen. Het dient dus een alcohol vrije en satvische dag te zijn. Als voorbereiding hierop wordt de plaats waar Holika verbrand zal worden gekozen, vervolgens wordt het met water uit de Ganges gereinigd, hout en hooi worden bij elkaar gezocht voor de brandstapel. Door deze voorbereidingen wist men van oudsher al dat Holi in aantocht was.
De filosofie achter Holika Dahan heeft enerzijds te maken met het verhaal van devoot – bhakta Prahlād en anderzijds met dankbaar zijn voor een goede seizoen. Namelijk alvorens voedsel te nuttigen offeren we hetgeen we gaan nuttigen eerst aan Ishwar. Immers we zingen: “Tera tujhko arpan kya lage mera, Aum Jai Jagadish Hare!”. Met andere worden, “Hetgeen wat van u is offeren wij uit dankbaarheid weer terug aan u, dus wat is van ons”.
Holika
Holika was de zus van koning Hiranyakasyapoe, die op een demonische wijze zijn koninkrijk regeerde. Door zijn arrogantie en zelfbeeld verplichte hij zijn onderdanen hem te aanbidden als god. Het was verboden iemand anders dan hem te aanbidden.
De zoon van de koning was een enorme devoot van bhagwān Vishnu en dit ergerde hem. Na herhaaldelijk verbieden en opdragen, bleef prahlād geloven in bhagwān Vishnu. Zijn devotie naar bhagwān Vishnu werd juist alleen maar sterker en standvastiger. Ongeacht de koning deed Prahlād leek onaanraakbaar door zijn devotie.
Holika had de krachten om niet gedeerd te kunnen worden door vuur. De koning gaf haar het commando met prahlād in haar schoot op een brandstapel te gaan zitten. Prahlād is met volledige overgave aan bhagwān Vishnu meegegaan om plaats te nemen op de brandstapel. Tijdens het verbanden reciteerde hij maar één naam Aum namo bhagawate vāsudewāy. Daarentegen reciteerde Holika juist niet.
Holika begon te branden, omdat zij haar krachten gebruikte voor negatieve doeleinde. Prahlād bleef ongedeerd en is heelhuids uit het vuur gekomen. De aanwezige menigte zag dit en begon te juichen en te zingen.
Leermomenten
Holika staat representatief voor arrogantie, omdat zij dacht onaanraakbaar te zijn voor vuur. Devoot Prahlād staat voor devotie, standvastigheid en nederigheid. Prahlād had de waarheid gerealiseerd en wist dat zijn heer Bhagwān Vishnu ji dit universum heeft gecreëerd en de creatie zelf is. Kortom hij is ook het vuur en zal mij dus niks doen. Dit verhaal leert ons dus dat arrogantie ons verblind, waardoor we niet helder denken en handelingen verrichten met een negatieve consequentie. Tevens geeft het ons mee een karakter te ontwikkelen waarin devotie, standvastigheid en nederigheid kunnen bloeien.
Puja Vidhi
Het laten bloeien van een goed karakter kan bijvoorbeeld door te vasten en mantra recitatie. Hetgeen we vandaag op Holika Dahan kunnen doen brengt gelukzaligheid in ons leven. Al vroeg in de ochtend start onze dag met het afleggen van de belofte om te vasten. Dit betekent dat we geen uien of knoflook nuttigen en zoveel mogelijk de naam van Ishwar gaan reciteren gedurende de dag (24 uren).
De mantra daarvoor is Aum namo bhagawate vāsudewāy. Hierna doen we puja van bhagwān:
Dhyaanam: Aum namo bhagawate vāsudewāy, offer een gele bloem;
Dhoopam: Aum namo bhagawate vāsudewāy, draai wierook drie keer rond;
Deepam: Aum namo bhagawate vāsudewāy, draai een diya(lichtlampje van ghee) drie keer rond;
Prasaadam: Aum namo bhagawate vāsudewāy, offer kandijsuiker korrels/mohan bhoga/druiven en leg van alles een beetje bij bhagwān en daarvan een beetje terug in uw persād;
Praarthana:
Aum sāntākāram bhujaga-shayanam padma-nābham suresham,
vishvādhāram gagana-sadrisham megha-varnam sabhāngam.
Lakshmi-kāntam kamala-nayanam yogi-vidya dhyāna-gamyam,
vande Vishnum bhava-bhaya-haram sarva-lokaika-nātham.
Aum namo bhagawate vāsudewāy
Betekenis: “Aum hij diens verschijning en omgeving sereen is, hij die rust op een slangenbed genaamd sheshnāgam, in wiens navel een lotus bevindt, heer van alle devtā’s. Hij die oorzaak is van deze wereld en net als de hemel oneindig veruitstrekt. Hij diens kleur blauw net de hemel en wiens volledige verschijning wondermooi is. Hij die door de meditatie van yogies gerealiseerd wordt, hij die meester is van alle werelden. Hij die de angst voor de levenscyclus van leven en dood ontneemt. Oh gemaal van godin Lakshmi, uw ogen zijn als lotussen heer Vishnu u begroet ik.”
Na de pujā is het de bedoeling kinderen speelgoed te geven waarmee zij in de openlucht kunnen spelen, met familie en vrienden op een satvische wijze samen te zijn. In de avond uren verbranden we Holika met de volledige gemeenschap.
De ochtend na de verbranding wordt met het as van Holika gespeeld, waarna de menigte al juigend en zingend een nieuwe periode inluid. Alvorens aan het festijn met familie en vrienden te beginnen is het belangrijk dit eerst met Shri Radha Krishna ji te vieren. Gebruik hiervoor rooswater, chandan en abier.
Gepubliceerd door: Shri Sanatan Dharm Sabha Zoetermeer