Amâvasyâ is de donkerste nacht van de maand, de maan is nergens te bekennen. Toch is het een belangrijke dag voor ons, omdat we op amâvasyâ onze voorouders “Pitra” vereren. In ons leven hebben wij een schuld opgebouwd voor onze Devtâ, Rishi en Pitra.

Door pujâ te doen vereffenen we hetgeen we debet zijn aan onze Devtâs, omdat wij hun energie gebruiken om te leven. Denk hierbij aan de zon, maan, zee, bergen, rivieren, aarde etc. Het is zaak om met alle nederigheid, respect en liefde offers te brengen. Immers we zingen Terâ Tujhko arpan, kyâ lâge merâ. Zelfs het lichaam is niet onze eigendom en lenen wij om in deze sterfelijke wereld te leven. Door pujâ, yagna, japa, tapa, homa en vrata te doen verminderen wij het verschuldigde bedrag. Een religeuze dag waarop we deze activiteiten ontplooien staat ook wel bekend als Deepâwali, welke valt op Kârtika Amâvasyâ.

De tweede schuld die we hebben is voor onze Rishis, omdat zij een oneindige zee aan geschriften voor ons hebben achtergelaten. De geschrifte schrijven:

 “Ekam Sat Viprâ Bahudhâ Vadanti”

“Er is één waarheid, maar de wijze viprâs prediken het op verscheidene manieren”

Ze hebben één waarheid op verschillende manieren omschreven. De mens is niet over één kam te scheren. Integendeel elk mens heeft een ander denkniveau en capaciteit. Wat voor de één makkelijk te begrijpen is, zal voor de andere onbegrijpelijk zijn. Toch heeft een ieder recht op verlossing en realisatie van de ultieme waarheid. Elke vorm van waarheid omschreven door onze Rishis leid uiteindelijk tot zelfrealisatie en verlossing. Door geschriften zoals de Râm Charit Mânas, Shrimad Bhagawad Geeta, Mahâbharat etc. te bestuderen en de lessen hieruit eigen te maken vereffenen wij hetgeen we verschuldigd zijn.

Als laatste zijn we onze voorouders verschuldigd. Het leven kent 4 fases waarvan Brahmacharya de eerste is (1. Brahmacharya, 2. Grihasth, 3 .Vânaprastha & Sanyâsa). Na de brahmacharya fase geeft de vader zijn path tot verlossing via brahmacharya op om een gezin te stichten. De ouders verzorgen, tijdens de grihastha fase, onbaatzuchtig voor hun kinderen. Tevens zijn zij de eerste Guru in het leven van het kind als leerling. Ouders leren ons wat goed en fout is, wat wel en niet mag, wat de normen, waarden en principes zijn van de Sanatan Dharma. De tijd, energie, liefde, aandacht, alertheid, motivatie en welvaart die zij opgeven is onbetaalbaar. Als dank voor hun opoffering brengen wij offerandes en verrichten we rituelen op amâvasyâ voor onze voorouders, welke Shrâddha heten. Shrâddha is afkomst uit het sanskrit van:

“Shradhayâ kriyate yata yata Shrâddham.”

Vrije vertaling: “hetgeen uit shraddhâ (liefde en geloof) gedaan wordt heet shrâddha.”

Een essentieel aspect tijdens het uitvoeren van de rituelen is dus shraddhâ (liefde en geloof). Als liefde en geloof beide gebaseerd zijn op de volledige waarheid, pas dan bestaat er standvastigheid en continuïteit. In het sanskrit is shraddhâ ontstaan uit het stamwoord srata met aanvulling Dhâ: “Satyam dadhâti iti shraddhâ”. Dit wilt zeggen hetgeen is gegeven met volledige begrip van de waarheid heet shraddhâ. Het is dus zaak om te realiseren wat de waarheid is en hiernaar te gaan handelen met respect, geloof en vooral liefde. De Kâtyâyana smriti schrijft tevens voor dat shrâddha rituelen zijn voor voorouders (Pitra) en dus gezien kan worden als een Pitri Yagna.

“Shrâddham wâ pitriyagna syât.” (kâtyâyana smriti 13.4)

“Een andere naam voor Shrâddha is Pitriyagna.”

Kortom Amâvasyâ is dus een moment om stil te staan wat onze voorouders verricht hebben om ons hier te krijgen. Het is dus een mogelijkheid om onze eer te tonen.

Pujâ Vidhi

Het is dus heilzaam om op Amâvasya uw voorouders te vereren. Dit kunt u doen door vroeg in de ochtend voor 06:00 uur pujâ te doen. Volgorde is als volgt: Pushpa (offer bloemen), Sugandha (offer rooswater), Dhoop (offer wierook), Deepa (offer een diyâ door deze drie keer met de klok mee te draaien om het beeld van Shri Vishnu ji), Naivedya (offer fruit) en Prârthanâ:

“Aum Vâsudeva swaroep pitri devâya namo namah”

Tussen 17:00 uur en 18:00 uur dient u een sâtvische maaltijd te nuttigen. Alvorens het eten zet u 5 happen van hetzelfde voedsel apart. Dit kunt u op elke amâvasyâ doen.

Jai Raghoenandan!

Purohit MSc. Jaswant Jagbandhan – Voorzitter Shri Sanatan Dharm Sabha Zoetermeer